Oriëntatiebijeenkomst Training ‘Praktijkgericht coachen van leraren’
voor instituutsopleiders, schoolopleiders en werkplekbegeleiders van de AOSL (studiejaar 2024-2025)
Tegenwoordig dragen scholen en lerarenopleidingen samen verantwoordelijkheid voor het opleiden
en professionaliseren van leraren. In het voortgezet onderwijs in Limburg gebeurt dit onder de vlag
van het samenwerkingsverband Academische Opleidingsschool Limburg (AOSL). Hierin werken de
Limburgse scholen voor voortgezet onderwijs en Fontys Lerarenopleiding Sittard (FLOS) samen bij het
opleiden van leraren.
Inhoud en focus
Net als lesgeven aan leerlingen op school is ook het begeleiden van aanstaande collega’s specifiek
vakwerk. Om begeleiders te ondersteunen in hun belangrijke werk ontwikkelde het Lectoraat van
Fontys Lerarenopleiding Sittard op basis van wetenschappelijk onderzoek het scholingstraject
‘Praktijkgericht coachen van leraren’. Dit richt zich op het (leren) toepassen van gespreksinterventies
door begeleiders in coachgesprekken. Het doel is om leraren in opleiding en beginnende leraren op
een activerende manier te helpen om van praktijkervaringen ook leerervaringen te maken. Dat is
voor begeleiders vaak moeilijker dan het geven van concrete adviezen op basis van eigen ervaringen
als leraar. Dit komt omdat leraren in opleiding en beginnende leraren:
- vaak een extern georiënteerde leeropvatting hebben (‘Zeg me wat goed en fout is en hoe het
anders moet’); - de neiging hebben snel naar oplossingen te zoeken, zonder inzicht in het probleem te hebben;
- sterk op zichzelf gericht zijn en zich minder in het perspectief van de leerling kunnen verplaatsen;
- tevreden zijn met één mogelijke oplossing, terwijl een professional een breder repertoire heeft;
- in hun leerproces vaak weinig continuïteit hebben.
Opzet en organisatie
Het traject bestaat uit zeven dagdelen (1 dagdeel = 3 uur) en drie componenten:
training, intervisie en peer coaching. Voor de start van het traject is er een korte oriëntatiebijeenkomst. Na afloop van het traject is er een feedbackbijeenkomst met uitreiking van behaalde
certificaten. - Oriëntatiebijeenkomst (do 9 januari 2025 van 16 tot 17 uur)
- Training (5 dagdelen)
- Video-Intervisie (2 dagdelen met eigen videocases)
- Peer coaching (1 zelf met collega deelnemer te plannen moment met eigen videocasus)
- Feedback/slotbijeenkomst (16-17 uur, datum in overleg)
Studiebelasting, (verplichte) activiteiten en afronding
Het trainingstraject kent een gemiddelde studielast van 2 EC (56 uur) all-in.
Na afloop ontvangen de deelnemers na goedkeuring van het portfolio een officieel certificaat. De
hoofdmoot van de cursusactiviteiten omvat: - Begeleiding van een leraar in opleiding of beginnend collega gedurende de trainingsperiode;
- Verplicht bijwonen van alle bijeenkomsten;
- Uitwerken van een portfolio met o.a. reflecties op trainingsbijeenkomsten, uitwerking
praktijkopdrachten, verdiepingsliteratuur naar keuze, reflecties op video-intervisie en peer
coaching.
Voorwaarden voor deelname
Deelnemers moeten voldoen aan de volgende voorwaarden voor deelname: - Ervaring als bevoegd leraar in het voortgezet onderwijs of middelbaar beroepsonderwijs;
- Tijdens de training één leraar in opleiding of een nieuwe collega begeleiden;
- Aanwezigheid tijdens alle bijeenkomsten;
- Mogelijkheid om portfoliotaken uit te werken;
- Intrinsiek gemotiveerd om deel te nemen;
- Voor aanvang van de cursus bijwonen van de online oriëntatiebijeenkomst.
Ervaringen van deelnemers
Inmiddels hebben bijna 500 werkplekbegeleiders van leraren in opleiding in Limburgse vo- en mboscholen scholen dit traject gevolgd. Door nagenoeg alle deelnemers wordt het positief beoordeeld.
Hieronder enkele reacties: - Ik heb veel handvatten gekregen om bewuster te begeleiden. Prima cursus.
- De cursus was een openbaring voor mij. Begeleiden van collega’s is een echt vak!
- De training heeft mij doen inzien dat er een structuur zit in het begeleiden van de leraren.
- Een leerzame cursus met leuke medecursisten en uitstekende trainers. Een aanrader!
- Ik heb het belang ingezien van een actievere rol van studenten in begeleidingsgesprekken.
- De mooiste beloning kreeg ik na de cursus: mijn stagiair zei dat ik haar tijdens de gesprekken aan
het denken zette en haar het gevoel gaf dat ik echt betrokken was. - De cursus was een eyeopener. Je eigen handelen als begeleider ligt onder een vergrootglas.
- De technieken werken niet alleen bij stagiaires, maar ook bij leerlingen, ouders en bij mij thuis!
- Ik vond het een ontzettend leerzame cursus. Je bent ontzettend veel met de praktijk bezig.
Deelnemersaantal en aanmelding - Het minimaal aantal deelnemers per cursusgroep is 12 en het maximum 15;
- Afmelding voor de training dient uiterlijk 3 weken voor aanvang van de training via mail aan
praktijkgerichtcoachenflos@fontys.nl te worden doorgegeven. Na deze datum worden de kosten
van de training in rekening gebracht. - Bij onvoldoende aanmeldingen zal Fontys Lerarenopleiding Sittard de training (uiterlijk 2 weken
voor start training) annuleren. - Voorafgaand aan het traject is er een online oriëntatiebijeenkomst voor (potentiële) deelnemers
van groepen 1 en 2 op maandag 30 september 2024 van 16 tot 17 uur,
voor groepen 3 en 4 is dit op donderdag 9 januari 2025 van 16 tot 17 uur. - Aanmelden en vragen: per e-mail bij Anne Beelen en Marga Kemp
(praktijkgerichtcoachenflos@fontys.nl )